Psalm 1 tworzy wstęp do całego psałterza. Jest jednym z psalmów mądrościowych. Zaczyna się na pierwszą literę alfabetu hebrajskiego, a kończy na ostatniej, tworząc swoistą całość, pełnię, zamknięte przesłanie wskazujące określony sposób postępowania i ostrzegający przed złym wyborem.
Główną treść psalmu stanowi charakterystyka dwóch dróg, przy czym drogę należy rozumieć symbolicznie jako wzorzec, sposób postępowania w trakcie wędrówki przez życie. Psalmista opisuje drogę człowieka sprawiedliwego prowadzącą do życia oraz drogę grzesznika prowadzącą do śmierci. Bóg obdarzając nas wolnością, dając nam wolną wolę pozostawił nam samym wybór między drogą szczęścia, życia lub drogę nieszczęścia, śmierci.
Pwt 30, 15-20 …..Kładę dziś przed tobą życie i szczęście, śmierć i nieszczęście….Biorę dziś przeciwko wam na świadków niebo i ziemię, kładąc przed wami życie i śmierć, błogosławieństwo i przekleństwo. Wybierajcie więc życie, abyście żyli wy i wasze potomstwo, miłując Pana, Boga swego, słuchając Jego głosu, lgnąc do Niego; bo tu jest twoje życie
Psalm rozpoczyna się słowem szczęśliwy w znaczeniu błogosławiony. To sam Bóg nasz Stwórca pragnie widzieć nas szczęśliwymi, On stworzył nas do szczęścia, Jemu na naszym szczęściu najbardziej zależy. Daje nam więc Swoje Prawo, a w nim konkretne wskazówki jak postępować by szczęście osiągnąć.
Następnie opisane są trzy zaprzeczenia, czego należy unikać by pozostać szczęśliwym. Te trzy stopnie wchodzenia w zło i w grzech to:
kto nie słucha rady bezbożnych
Pierwszy stopień gdy człowiek jest obcy dla zła, nie ma z nim nic wspólnego, ale zaczyna słuchać rady bezbożnych, w dosłownym tłumaczeniu występnych, takich ludzi którzy umyślnie grzeszą, To oni stają się jego doradcami.
nie wstępuje na drogę grzeszników
Drugi stopień, gdy człowiek zostaje zaproszony przez grzeszników na ich drogę i wstępuje na nią, zmienia dotychczasową drogę, którą szedł. Swoją drogę zmienia na drogę grzeszników. Już nie tylko słucha rady bezboznych, ale podjął decyzje zmienił miejsce i kierunek podążania.
i nie zasiada w gronie szyderców
Trzeci stopień, to całkowite wejście w zło … już nie tylko słucha, nie tylko wstępuje, ale zasiadł w gronie szyderców czyli takich ludzi, którzy kpią z Prawa Bożego, poprzez zasiadanie w ich gronie staje się jednym z nich.
Te trzy stopnie, pokazuję etapy wchodzenia w grzech, gradację poddawania się pokusie, stopniowego oswajania zła, niejako bawienia się nim, aż po całkowite wejście w grzech.
Co zatem należy robić by pozostać szczęśliwym?
lecz upodobał sobie w Prawie Pana
nad Jego Prawem rozmyśla dniem i nocą
Psalmista nazywa szczęśliwym, błogosławionym człowieka, który nie tylko czyta, nie tylko zna Słowo Boże, dla Żydów była to Tora, Pięcioksiąg lecz ma upodobanie, czyli zachwyca się nim, zgłębia je, znajduje w nim rozkosz, radość. To osoba, która nieustannie rozmyśla w dosłownym tłumaczeniu wyszeptuje ze czcią Słowo Boże. Nie wystarczy czytać, modlić się w myślach, trzeba je wypowiadać, trzeba usłyszeć słowo by ono spłynęło do serca.
Joz 1,8 Niech ta Księga Prawa będzie zawsze na twych ustach: rozważaj ją w dzień i w nocy, abyś ściśle spełniał wszystko, co w niej jest napisane, bo tylko wtedy powiedzie ci się i okaże się twoja roztropność.
On jest jak drzewo zasadzone nad strumieniem wód,
które przynosi owoc w swoim czasie.
Jego liście nie więdną,
i wszystko co robi jest udane.
Szczęśliwy człowiek porównany jest przez psalmistę do pięknego drzewa, rozłożystego, stabilnego zakorzenionego w płynącej rzece, które owocuje i nigdy nie więdnie. Zakorzeniony w Panu silną wiarą niewzruszoną mimo prób i pokus, umocniony dzięki łasce jest okazem zdrowia, stabilności i płodności.
Płynącą wodą, która nieustannie umacnia człowieka, poi go, daje mu moc, siłę wzrostu jest łaska, Duch Święty i Jego dary.
Jr 17, 8 Jest on podobny do drzewa zasadzonego nad wodą, co swe korzenie puszcza ku strumieniowi, nie obawia się, skoro przyjdzie upał, bo utrzyma zielone liście; także w roku posuchy nie doznaje niepokoju i nie przestaje wydawać owoców.
J 4, 14 Kto zaś będzie pił wodę, którą Ja mu dam, nie będzie pragnął na wieki, lecz woda, którą Ja mu dam, stanie się w nim źródłem wody wytryskającej ku życiu wiecznemu».
J 7, 37b-39a Jeśli ktoś jest spragniony, a wierzy we Mnie – niech przyjdzie do Mnie i pije! Jak rzekło Pismo: Strumienie wody żywej popłyną z jego wnętrza». A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w Niego;
A bezbożni – przeciwnie:
Są jak plewa, która wiatr unosi.
Następnie psalmista pokazuje obraz bezbożnego, człowiek, który wybrał drogę śmierci porównuje go do plewy czyli łuski, osłonki ziarna w kłosie, to osoba pusta bez „ziarna” Słowa Bożego, pozbawiona duchowej treści, oddzielony od Boga miotana pokusami, popędami, zachciankami, przemijającymi przyjemnościami. Bezbożny nie zakorzenił się w Bogu i w wartościach, które Bóg proponuje dla naszego życia. Nie czerpie ze strumienia łaski lecz na samym sobie opiera swoją codzienność
Hi 21,18 Czyż są podobni do słomy na wietrze
lub do plew pędzonych przez wicher?
Wybór ścieżki w życiu nie polega tylko na chodzeniu, decyduje on o naszym ostatecznym miejscu przeznaczenia.
Dlatego bezbożni nie ostoją się na sądzie
ani grzesznicy wśród sprawiedliwych
Dalej przedstawiony został obraz Sądu Bożego, kiedy to Bóg oddzieli ziarna od plew sprawiedliwych od bezbożnych. Tych drugich spotyka kara, śmierć, do której własnymi wyborami doprowadzili, nie staną u boku sprawiedliwych na Bożym sądzie.
Mt 3, 12 Ma On wiejadło w ręku i oczyści swój omłot: pszenicę zbierze do spichlerza, a plewy spali w ogniu nieugaszonym
Bo Pan zna drogę sprawiedliwych,
a droga bezbożnych zaginie
Kiedy idziemy droga sprawiedliwości wchodzimy z Bogiem w zażyłą relację. Słowo znać wyraża nie tylko znajomość, wiedzę wynikającą z poznania Prawa Bożego, ale głęboka więź relacyjną. Szczęśliwy jest ten, kto żyje w głębokiej więzi ze swoim Panem i Jemu zawierzył swoją przyszłość rozkoszując się Jego słowem, zgłębiając je coraz bardziej poznajemy Pana, swojego Stwórcę i swojego Zbawiciela stając się przyjaciółmi Boga.
Psalm ten można rozpatrywać również w kluczu Chrystologicznym. Tak zinterpretował ten psalm Święty Augustyn nazywając go „Psalmem o Chwalebnym Jezusie Chrystusie i Jego męce”.
To Jezus jest wzorem człowieka szczęśliwego, wzorem tego jak powinniśmy żyć. On nie wchodzi na drogę grzeszników, pozostając wierny Bogu. On nieustannie rozważał Słowo Boże – Torę oraz słowa, które usłyszał od Ojca na modlitwie, gdy wychodził na miejsce ustronne aby się modlić. Tak bardzo był wsłuchany w słowo, że prawdziwie stało się ono w Jego ustach mieczem kiedy cytując fragmenty Tory walczył z pokusami na pustyni po zakończeniu czterdziestodniowego postu.
To wreszcie Jezus na drzewie krzyża został zasadzony na wzgórzu Golgoty i wydał owoce w swoim czasie i nadal wydaje owoce i do teraz Jego liście nie więdną. Wszystkie Jego dzieła się udają, to On doprowadzi swoje dzieło do końca. Odnosząc ten psalm do Osoby Syna Bożego pobudza nas on do kontemplacji życia Jezusa, wzywa do bycia naśladowcami naszego Pana i Nauczyciela by samemu osiągnąć świętość